Để kiểm tra hệ thống lái (độ rơ, tiếng kêu lạ), bạn cần thực hiện một loạt các bước kiểm tra trực quan và kiểm tra vận hành. Dưới đây là mô tả chi tiết:
I. Chuẩn bị:
Dụng cụ:
Đèn pin
Cờ lê, bộ lục giác (nếu cần)
Kích xe (nếu cần nâng bánh xe)
Thước đo (để đo độ rơ)
Bảng ghi chép và bút
An toàn:
Đảm bảo xe đang ở vị trí bằng phẳng, an toàn.
Kéo phanh tay.
Chèn bánh xe (để tránh xe lăn).
II. Kiểm tra trực quan (khi xe đứng yên):
1. Kiểm tra vô lăng:
Độ rơ vô lăng:
Tắt máy.
Xoay nhẹ vô lăng sang trái và phải một cách chậm rãi.
Quan sát xem vô lăng có thể xoay được bao nhiêu trước khi bánh xe bắt đầu chuyển động.
Độ rơ lý tưởng:
Độ rơ lý tưởng rất nhỏ, thường chỉ vài độ (khoảng 1-2cm đo trên vành vô lăng). Nếu độ rơ lớn hơn, có thể có vấn đề với các khớp nối, thước lái, hoặc hệ thống trợ lực lái.
Vị trí vô lăng:
Xem vô lăng có bị lệch khi xe đi thẳng hay không. Nếu có, có thể xe bị lệch góc đặt bánh xe.
Kiểm tra cần số, còi, đèn báo trên vô lăng:
Đảm bảo hoạt động bình thường.
2. Kiểm tra tổng quan hệ thống lái dưới gầm xe:
Nâng xe (nếu cần):
Để dễ dàng quan sát, bạn có thể kích xe và dùng chân chống để đảm bảo an toàn.
Các khớp nối:
Kiểm tra các khớp nối (rotuyn lái, rotuyn trụ đứng) xem có bị rách cao su bảo vệ, lỏng lẻo, hoặc gỉ sét không.
Dùng tay lắc mạnh các khớp để kiểm tra độ rơ. Nếu có độ rơ lớn, cần thay thế.
Thước lái:
Kiểm tra thước lái (cả thước lái cơ và thước lái trợ lực) xem có bị rò rỉ dầu (đối với thước lái trợ lực dầu), móp méo, hoặc hư hỏng không.
Kiểm tra các ống dẫn dầu trợ lực (nếu có) xem có bị rò rỉ hoặc nứt vỡ không.
Bơm trợ lực lái (nếu có):
Kiểm tra mức dầu trợ lực lái trong bình chứa. Nếu mức dầu thấp, có thể có rò rỉ.
Quan sát bơm trợ lực lái xem có bị rò rỉ dầu hoặc phát ra tiếng ồn lạ không.
Các bu lông, ốc vít:
Kiểm tra tất cả các bu lông, ốc vít trên hệ thống lái xem có bị lỏng lẻo không. Siết chặt nếu cần thiết.
3. Kiểm tra hệ thống treo (liên quan đến hệ thống lái):
Giảm xóc:
Kiểm tra xem giảm xóc có bị chảy dầu, móp méo, hoặc hoạt động kém hiệu quả không.
Lò xo:
Kiểm tra lò xo xem có bị gãy hoặc biến dạng không.
III. Kiểm tra vận hành (khi xe di chuyển):
1. Lái xe trên đường thẳng:
Độ ổn định:
Quan sát xem xe có đi thẳng hay bị lệch sang một bên không. Nếu xe bị lệch, có thể xe bị lệch góc đặt bánh xe hoặc lốp không đều.
Cảm giác lái:
Cảm nhận xem vô lăng có nhẹ nhàng, chính xác không. Nếu vô lăng nặng hoặc khó điều khiển, có thể có vấn đề với hệ thống trợ lực lái hoặc các khớp nối.
2. Đánh lái sang trái và phải:
Tiếng kêu lạ:
Lắng nghe xem có tiếng kêu lạ phát ra từ hệ thống lái khi đánh lái không. Tiếng kêu có thể là tiếng kêu “kêu cót két”, “lục cục”, “rè rè”,… Các tiếng kêu này có thể do các khớp nối bị khô dầu, thước lái bị hỏng, hoặc bơm trợ lực lái bị lỗi.
Độ nặng nhẹ của vô lăng:
Kiểm tra xem vô lăng có nặng hơn bình thường khi đánh lái ở tốc độ thấp không. Nếu có, có thể có vấn đề với hệ thống trợ lực lái.
Độ trả lái:
Kiểm tra xem vô lăng có tự trả về vị trí ban đầu sau khi đánh lái không. Nếu không, có thể có vấn đề với góc đặt bánh xe hoặc các khớp nối.
3. Lái xe trên đường gồ ghề:
Tiếng kêu lạ:
Lắng nghe xem có tiếng kêu lạ phát ra từ hệ thống lái hoặc hệ thống treo khi đi qua các đoạn đường gồ ghề không. Tiếng kêu có thể do các khớp nối bị lỏng, giảm xóc bị hỏng, hoặc lò xo bị gãy.
Độ ổn định:
Kiểm tra xem xe có bị rung lắc quá nhiều khi đi qua các đoạn đường gồ ghề không.
IV. Chẩn đoán và sửa chữa:
Sau khi thực hiện các bước kiểm tra trên, hãy ghi lại tất cả các dấu hiệu bất thường mà bạn phát hiện được.
Dựa trên các dấu hiệu này, bạn có thể chẩn đoán sơ bộ về nguyên nhân gây ra sự cố.
Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác và sửa chữa triệt để, bạn nên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng uy tín để được kiểm tra và tư vấn bởi các kỹ thuật viên chuyên nghiệp.
Lưu ý:
Nếu bạn không có kinh nghiệm về sửa chữa ô tô, tốt nhất là không nên tự ý tháo lắp hoặc sửa chữa hệ thống lái. Việc này có thể gây nguy hiểm cho bạn và cho những người khác.
Hệ thống lái là một bộ phận quan trọng của xe, ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn khi lái xe. Vì vậy, cần phải bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống lái định kỳ để đảm bảo xe luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất.
Khi thay thế các phụ tùng của hệ thống lái, nên sử dụng các phụ tùng chính hãng hoặc các phụ tùng có chất lượng tương đương để đảm bảo độ bền và an toàn.
Hy vọng những thông tin này hữu ích cho bạn! Chúc bạn thành công!